Currenda 11/2021

W pobożności ludowej listopad jest miesiącem poświęconym wspominaniu wiernych zmarłych. Za nich modlimy się z ufnością, wiedząc, że – jak mówi Jezus – «Bóg nie jest [Bogiem] umarłych, lecz żywych; wszyscy bowiem dla Niego żyją» (Łk 20, 38). On dochowuje wierności przymierzu zawartemu z człowiekiem, przymierzu, którego nie może zerwać nawet śmierć.
Ta umowa, przypieczętowana Paschą Chrystusa, jest nieustannie odnawiana w sakramencie Eucharystii. W niej zatem znajduje swój najwyższy wyraz modlitwa za zmarłych. Ofiarując za nich Mszę św., wierni pomagają im w ostatecznym oczyszczeniu. Z wiarą przystępując do komunii św., umacniają więź duchowej miłości, jaka ich łączy z nimi.
Niech Najświętsza Maryja Panna w niebie wstawia się za wszystkich naszych bliskich zmarłych i umacnia w nas, ziemskich pielgrzymach, wiarę w ostateczne zmartwychwstanie, którego zadatek daje nam sakrament Eucharystii.

Jan Paweł II, rozważanie przed modlitwą Anioł Pański, listopad 2004

KOMUNIKATY

► REFLEKSJE NAD SŁOWAMI BŁ. STEFANA KARD. WYSZYŃSKIEGO

LISTOPAD: Człowiek odizolowany, zamknięty w sobie nie ma możności przejawiać swych najrozmaitszych właściwości i dążeń, nie może ich realizować. Może to czynić tylko we wspólnocie, tylko w stosunku do innych ludzi. Tylko wtedy człowiek jest osobowością pełną, gdy jest w otoczeniu innych.

► 11 LISTOPADA ŚWIĘTO NIEPODLEGŁOŚCI
Zachęcamy Członków POAK do zorganizowania wieczornicy ze śpiewem pieśni patriotycznych, wieczoru poezji, koncertu, prelekcji lub innej formy spotkania z okazji rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę. Zaprośmy do współpracy KSM i inne wspólnoty parafialne, szkołę lub Samorząd Pomocniczy.
Prosimy o przekazanie informacji o podjętych inicjatywach do biura AK. Podejmując działania stosujmy się do aktualnie obowiązujących wytycznych sanitarnych.

► UROCZYSTOŚĆ CHRYSTUSA KRÓLA ŚWIĘTO PATRONALNE POZNAŃ, 21 LISTOPADA 2021
W liście pasterskim o Akcji Katolickiej kard. Hlond napisał: Do całej dziedziny Akcji Katolickiej odnosi się przestroga Zbawicielowa, że bez Niego nic, zgoła nic działać nie możemy. Apostolstwu musi przeto towarzyszyć korna modlitwa, aby nie było bezowocne i próżne. „Przyjdź Królestwo Twoje” powinno być naszym ulubionym i serdecznym westchnieniem w całej tej pracy. A znamienną cechą pobożności apostołów Akcji Katolickiej niech będzie życie eucharystyczne, połączone z mocnym nabożeństwem do Chrystusa Króla (…)

Serdecznie zapraszamy w niedzielę, 21 listopada br. do katedry poznańskiej na Eucharystię, podczas której będziemy dziękować Bogu za kolejny rok naszej pracy formacyjnej i apostolskiego zaangażowania oraz prosić o potrzebne łaski na czas, który przed nami. Nasze świętowanie – wspólnie z KSM-em – rozpoczniemy o godz. 10:00. Uroczystej Mszy św. przewodniczył będzie ks. abp Stanisław Gądecki, metropolita poznański. Po Eucharystii, o ile warunki sanitarne na to pozwolą, odbędzie się druga część spotkania w Sali Muzeum Archidiecezjalnego w Poznaniu. Ze względu na obecną sytuację epidemiczną nie przewidujemy kawy.

►13 LISTOPADA KONCERT NA ZAMKU KRÓLEWSKIM
W sobotę, 13 listopada po raz kolejny na Zamku Królewskim w Warszawie odbędzie się Ogólnopolski Koncert Patriotyczny organizowany przez Zarząd KIAK w Polsce. Archidiecezję poznańską będzie reprezentował Zespół Cynamon z Grzebieniska.
Pragniemy poinformować, że całość Koncertu zostanie wyemitowana następnego dnia. Link będzie dostępny na stronie www.ak.org.pl

► MÓDLMY SIĘ ZA ZMARŁYCH
W listopadzie, w sposób szczególny nasze myśli kierujemy ku tym, którzy już opuścili ten świat. Pamiętajmy w naszych modlitwach o pierwszym Asystencie Diecezjalnym, zmarłych Asystentach Parafialnych, Członkach Akcji Katolickiej oraz naszych Dobrodziejach.
Modlitwa za zmarłych jest ważną powinnością, bowiem nawet jeśli odeszli w łasce i w przyjaźni z Bogiem, być może potrzebują jeszcze ostatniego oczyszczenia, by dostąpić radości nieba (por. Katechizm Kościoła Katolickiego, n. 1030).

► GODZINY PRACY BIURA
wtorek 13:00 ÷ 16:00
czwartek 13:00 ÷ 17:00

► NUMER KONTA BANKOWEGO DIAK
Bank PEKAO S.A. II/o Poznań
10 1240 1763 1111 0000 1812 9605

ks. Przemysław Sawa, Katecheza XI / 2021:

Rola Eucharystii w życiu ludzi chorych i eucharystyczne błogosławieństwa chorych.
Streszczenie / DIAK Poznań.

I. Z życia wzięte:
Eucharystia to źródło i szczyt życia chrześcijańskiego (KK 11), z nią integralnie związana jest nie tylko duchowość ochrzczonych i ich codzienność, ale także każde działanie i służba Kościoła. Obejmuje to również przypadki osób chorych i niepełnosprawnych, którzy doświadczając wielu ograniczeń wynikających z ich kondycji psychofizycznej, potrzebują umocnienia przez Jezusa i troski ze strony Kościoła. Nie chodzi jednak tylko o sam udział w sakramencie, ale o wsparcie w pogłębionym rozumieniu tajemnicy Eucharystii, zwłaszcza charakteru celebracji mszy świętej i owoców komunii świętej w życiu chorych.

II. Rozważanie:
Eucharystia to centrum życia i duchowości Kościoła. Jest uobecnieniem ofiary Chrystusa oraz prawdziwą Jego obecnością w słowie Bożym i sakramencie. Jednocześnie Eucharystia to ofiara Kościoła. Jezus zaprasza bowiem swoich uczniów (ochrzczonych) do udziału w swojej zbawczej ofierze. Wobec tego sprawowanie Eucharystii i udział w komunii świętej wpisuje się w służbę Kościoła w stosunku do chorych i cierpiących. Święty Augustyn zwrócił uwagę, że „Bóg leczy wszystkie twoje słabości. Zostaną uleczone wszelkie twoje słabości, nie lękaj się. […] Pozwól tylko dać się uleczyć, nie odtrącaj Jego ręki”.
Z innej strony patrząc, nie można koncentrować się na samym uzdrowieniu fizycznym, co nie byłoby zgodne z przesłaniem Ewangelii. Najważniejsze jest to, aby chory został złączony z ofiarą Chrystusa, podźwignięty przez Niego i ostatecznie zbawiony. Jednocześnie przez jedność z Panem oraz ofiarowanie swojego cierpienia chorzy przysparzają dobra całemu Kościołowi.
Dla samego chorego komunia eucharystyczna jest źródłem jego przemiany i umocnienia więzi z Chrystusem, co jest szczególnie ważne podczas doświadczania cierpienia. Nie dziwi więc fakt modlenia się o zachowanie chorego od grzechu i pokus (litania za chorego podczas obrzędu namaszczenia chorych), gdyż czas ograniczeń i bólu może być okresem wewnętrznego zamętu, zniechęcenia, zwątpienia i stanowi niewątpliwie czas walki duchowej. Wobec tego cała wspólnota Kościoła powinna dbać o odpowiedni dostęp chorych do Najświętszego Sakramentu także w ich domach, kiedy niemożliwe jest uczestniczenie w liturgii w kościołach czy kaplicach.
Troska o rzeczywisty udział chorych i osób z niepełnosprawnościami nie obejmuje tylko sposobu celebracji i odpowiedzi na potrzeby uczestników. Pierwszym działaniem jest pomoc w umożliwieniu bycia w kościele czy kaplicy bądź innym miejscu sprawowania liturgii. Dotyczy to więc kwestii logistycznych. Niestety, niejednokrotnie wierni ci napotykają na utrudnienia w dostaniu się do kościoła lub jest to wręcz niemożliwe z powodu umiejscowienia wejścia. Wobec tego „należy zadbać, by w budynkach sakralnych zostały usunięte wszelkie architektoniczne przeszkody, uniemożliwiające dostęp niepełnosprawnym” (SC 58). Drugim wyrazem troski o uczestnictwo chorych jest przygotowywanie odpowiednich spotkań modlitewnych i mszy świętych, uwzględniających szeroko rozumiane potrzeby cierpiących (niewłaściwe byłoby jednak ciągłe podkreślanie teologii cierpienia), co przekłada się na odpowiednią animację tych celebracji.
Eucharystia, dar Chrystusa udzielającego się swojemu Kościołowi, przynosi konkretne owoce w życiu przyjmujących komunię świętą pod warunkiem współpracy z łaską, która nie łamie ludzkiej woli.
Pierwszym owocem komunii świętej jest więc zjednoczenie z Chrystusem ukrzyżowanym i zmartwychwstałym. Wierzący otrzymuje „Tego, który ofiarował się za nas, otrzymujemy Jego Ciało, które złożył za nas na Krzyżu, oraz Jego Krew […].
Kolejnym owocem komunii eucharystycznej jest wzrost w wierze, nadziei i miłości oraz pozostałych cnotach chrześcijańskich. W sposób szczególny jest to potrzebne osobom chorym. Przez Eucharystię, która umacnia człowieka, możliwe jest więc nabieranie cierpliwości, zaufania, wdzięczności i wewnętrznego pokoju. Ostatecznie następuje pomnożenie łaski Bożej, która przemienia chorego, oraz zaistnienie trwałej pomocy Ducha Świętego, by życie, także w czasie choroby, było coraz bardziej uwznioślane i przemieniane według wzoru Chrystusa.
Eucharystia może prowadzić człowieka także do uzdrowienia. Przed komunią świętą, we wszystkich możliwych formach sprawowania obrzędu, wierni wypowiadają słowa: „Panie, nie jestem godzien, abyś przyszedł do mnie, ale powiedz tylko słowo, a będzie uzdrowiona dusza moja”. W polskiej wersji niewątpliwie akcent położony jest na wymiar duchowy. Warto jednak przytoczyć wersję angielską, w której wierni wyznają, że przez słowo Pana mogą być uzdrowieni, but only say the word and I shall be healed (będę uzdrowiony).
Biorąc to wszystko pod uwagę, nie możemy dziwić się jasnemu poleceniu Kościoła, że duszpasterze powinni troszczyć się o to, aby chorzy i wierni w podeszłym wieku często przyjmowali Komunię, nawet codziennie… Do udziału w komunii można zapraszać także osoby opiekujące się chorymi (SCh 52).
Trzeba też wspomnieć o komunii duchowej. To wewnętrzny akt wierzącego zaproszenia Zmartwychwstałego do własnego życia z odniesieniem do daru Eucharystii, której w danym momencie wierny nie może przyjąć. Wtedy może oczekiwać takiego samego skutku, co w przypadku komunii sakramentalnej, wszak chodzi o jedność z Jezusem, a Jego działanie jest przecież większe niż widzialne znaki łaski. Ważne jest w tym temacie przypomnienie św. Tomasza à Kempis: „Gdy zaś słuszne racje stają na przeszkodzie, niech ten ktoś ma zawsze dobrą wolę i pobożną intencję komunikowania i tak nie będzie pozbawiony owocu Sakramentu. Może bowiem ja–kikolwiek człowiek pobożny każdego dnia i każdej godziny zbawiennie i bez zakazu przystępować do duchowej Komunii Chrystusa”. Najistotniejsze jest jednak w tym temacie nauczanie Urzędu Nauczycielskiego Kościoła. Sobór Trydencki zwrócił uwagę na to, aby „wierni obecni na każdej mszy przyjmowali Komunię nie tylko duchowym pragnieniem, ale także sakramentalnym przyjęciem Eucharystii, a dzięki temu przypadł im obfitszy owoc Najświętszej ofiary…”
Wreszcie ważnym momentem drogi człowieka jest śmierć. Wobec tego komunia przed śmiercią podtrzymuje nadzieję, dzięki której wierzący oczekuje bliskiego spotkania z Panem. Pod koniec życia przez pokrzepienie Ciałem i Krwią Chrystusa następuje wzrost umierającego przechodzącego do Bożego królestwa w ufności Bożym obietnicom i w pokoju, które jest królestwem światłości i życia. Ta perspektywa jest otwarta przez mękę Chrystusa, Baranka Paschalnego, który wprowadza wiernych w wieczną radość (MR, s. 77). Warto zaznaczyć, że obowiązkiem Kościoła jest przygotowanie wiernych na śmierć przez życie zgodne z wolą Bożą, w jedności z Bogiem.
Idąc dalej kult Eucharystii obejmuje nie tylko samą celebrację mszy świętej, ale także nabożeństwa z wystawieniem Najświętszego Sakramentu, chwile adoracji oraz błogosławieństwa eucharystyczne. Wpisuje się w to również praktyka nawiedzania Najświętszego Sakramentu. Obok nawiedzenia Najświętszego Sakramentu (znajdującego się w tabernakulum) duchowo cenną praktyką jest adoracja Najświętszego Sakramentu wystawionego w monstrancji.
Katolicka pobożność eucharystyczna wypracowała jeszcze praktykę błogosławieństwa Najświętszym Sakramentem. Trafnie wyjaśnił ten zwyczaj Pius XII, wskazując duchowe owoce błogosławieństwa: „kapłan wśród pochylonych głów tłumów chrześcijańskich wznosi do nieba Chleb Anielski, krzyż Nim według przepisu zakreśla i błaga Ojca Niebieskiego, aby łaskawie zwrócił oczy na Syna swego, z miłości dla nas na krzyżu wiszącego, i by ze względu na Niego i przez Niego, który zechciał zostać Zbawicielem i bratem naszym, raczył wylać nadprzyrodzone łaski na tych, których odkupiła Krew Baranka bez zmazy” (MD, cz. 2, IV).

III. Wnioski i postulaty pastoralne:

Mając na uwadze soborowe nauczanie o Eucharystii i uwzględniając potrzeby osób chorych, można sformułować poniższe wnioski duszpasterskie.

I. Odpowiednia mistagogia eucharystyczna Wielowymiarowość Eucharystii domaga się odkrycia jej głębi.

Należy więc ukazać wszystkie aspekty obecności Pana w zgromadzeniu liturgicznym. W sposób szczególny wyzwaniem pozostaje formacja w zakresie powiązania dwóch szczytów liturgii: zwiastowania zbawczego słowa (słowo głoszone) i ofiary prowadzącej do uczty (słowo celebrowane). Ponadto Prezbiterzy oraz osoby opiekujące się chorymi powinni ukazywać chorym i ich rodzinom wszystkie owoce przyjmowanego sakramentu i odpowiednio przygotować do udziału w komunii. Ważny jest także aspekt współofiarowania cierpienia przez chorego oraz włączenia go w ofiarę zbawczą Jezusa Chrystusa.

II. Właściwa animacja mszy i nabożeństw dla chorych.

Wyzwaniem pozostaje odpowiednia pogłębiona animacja mszy świętych i nabożeństw ze szczególnym udziałem chorych bądź dedykowanych specjalnie dla nich. Dlatego warto wykorzystywać program duszpasterski dla Kościoła w Polsce przygotowywany przez Komisję Duszpasterstwa Konferencji Episkopatu Polski czy sugestie ogólnopolskiego Apostolstwa Chorych.

III. Pogłębiona troska o duszpasterstwo eucharystyczne chorych

1. Wierni powinni wzrastać w świadomości owoców komunii świętej, które kształtują całość ich życia. W przypadku chorych chodzi o umiejętność zaproszenia Jezusa w swoje cierpienie i ograniczenia oraz zjednoczenie z Nim w doświadczeniu krzyża.
2. Eucharystię należy rozumieć nie jako „nagrodę za dobre sprawowanie”, ale jako pokarm dla słabych, którzy chcą żyć z Chrystusem.
3. Ważne jest podkreślanie osobowego charakteru Eucharystii – chodzi o realne spotkanie ze Zmartwychwstałym, który przez uobecnienie Paschy daje siebie wierzącym.
4. Warto tłumaczyć znaczenie adoracji Najświętszego Sakramentu. Nawet w przypadku niemożności uczestnictwa w takiej modlitwie w kościele dobrze byłoby uczyć ludzi odniesienia modlitwy osobistej do tabernakulum.

IV. Zaangażowanie świeckich w duszpasterstwo chorych
Za pomocne należałoby uznać większe zaangażowanie osób konsekrowanych i świeckich w służbę wobec chorych, także w zakresie duszpasterstwa, przykładowo przez wspólną modlitwę, świadectwo, formację. Z kolei dla wszystkich wiernych służba potrzebującym i chorym byłaby istotna dla ich osobistego wzrostu i głębszego przeżywania liturgii.

V. Zaangażowanie mediów
Pomocą w duszpasterstwie chorych są transmisje mszy świętych oraz innych wydarzeń w radiu, telewizji i coraz częściej w internecie. Trzeba jednak pamiętać, że błędnym komunikatem jest stwierdzenie „duchowe uczestnictwo we
mszy”. Liturgia bowiem wydarza się w konkretnym miejscu i w realnym zgromadzeniu. Przypomina o tym Dyrektorium Konferencji Episkopatu Polski w sprawie celebracji mszy świętej transmitowanej przez telewizję: „Celebracja liturgiczna Kościoła dokonuje się we wspólnocie zgromadzonej w imię Pana. Cechą charakterystyczną tej
wspólnoty jest wzajemne dzielenie się przeżywaną wiarą i umacnianie w dawaniu świadectwa. Jest to możliwe tylko wtedy, gdy osoby znajdujące się obok siebie tworzą rzeczywistą wspólnotę” (nr 12). Niemniej wobec osób, które nie mogą uczestniczyć w zgromadzeniu liturgicznym, transmisja jest ogromną pomocą w życiu duchowym i utrzymywaniem więzi ze wspólnotą Kościoła. Wobec tego przeprowadzane transmisje powinny w sposób szczególny uwzględniać przepisy liturgiczne, odznaczać się pięknem celebracji, a wygłaszane homilie i modlitwy nieść zdrową doktrynę oraz sprzyjać formacji duchowości (a nie tylko pobożności).

Króluj nam Chryste! – ks. Roman

nr 11 listopad 2021 currenda s. 1

AK_Katecheza_2021_11_Currenda