Currenda 5/2020

W maju Lud Boży poczuwa się do wyrażenia w szczególny sposób swego nabożeństwa do Maryi, której macierzyńska obecność jest wsparciem dla chrześcijan i dla całego świata.
Od chwili, kiedy Panna z Nazaretu wypowiedziała swoje fiat, Jej «dziewicze i macierzyńskie zarazem serce pod szczególnym działaniem Ducha Świętego podąża stale za dziełem własnego Syna i rozprzestrzenia się ku wszystkim, których Jezus Chrystus objął i stale obejmuje swą niewyczerpaną miłością» (Redemptor hominis, 22). Skoro zatem niewyczerpane jest miłosierdzie Chrystusa, również Niepokalane Serce Jego Matki jest «po macierzyńsku niewyczerpane» (por. tamże).
Jezus na krzyżu zapragnął rozszerzyć i uczynić łatwo dostępnym dla wszystkich duchowe macierzyństwo Maryi, dając Jej za syna umiłowanego ucznia (por. J 19, 26). Od tamtej pory wzywają Ją kolejne pokolenia wierzących i do Niej się uciekają z miłością i nadzieją. A Matka Boża daje wyraz swej macierzyńskiej miłości «w szczególnej bliskości względem człowieka i wszystkich jego spraw» (Redemptor hominis, 22).
Gdybyż ludzie dostrzegali ten nadzwyczajny dar! O ileż łatwiej przychodziłoby im czuć się braćmi i wyrzekać się nienawiści i przemocy, by z otwartym sercem przebaczać doznane zniewagi i szanować bez zastrzeżeń godność każdej osoby. (…)

św. Jan Paweł II przed modlitwą „Anioł Pański” 9 maja 2004

►REFLEKSJE NAD SŁOWAMI PRYMASA TYSIĄCLECIA
MAJ:

Wszystko, co nas spotyka – zdrowie czy cierpienie, dobro czy zło, chleb czy głód, przyjaźń ludzka czy niechęć, dobrobyt czy niedostatek – wszystko to w ręku Boga może działać ku dobremu.

►KONKURS PLASTYCZNO-LITERACKI DLA DZIECI I MŁODZIEŻY
Zarząd Akcji Katolickiej Archidiecezji Poznańskiej ponawia zaproszenie skierowane do dzieci i młodzieży ze szkół podstawowych oraz ponadpodstawowych do udziału w Konkursie plastyczno-literackim pt. „Jan Paweł II w Poznaniu”. Zachęcamy do refleksji i przypomnienia w domach wizyty Papieża Polaka w Poznaniu. Wielu z nas uczestniczyło w papieskich pielgrzymkach osobiście. Przekażmy młodym ludziom nie tylko wiedzę o Janie Pawle II, ale podzielmy się też przeżyciami. Zachęćmy do udziału w konkursie. Szczegóły znajdziemy w Regulaminie konkursu zamieszczonym na stronie www.poznan.ak.org.pl

►CZAS PANDEMII
W tym trudnym dla nas wszystkich czasie jednoczymy się na codziennej modlitwie w intencji powstrzymania epidemii koronawirusa w Polsce, Europie i na całym świecie. Modlimy się za wszystkich, którzy angażują się w te działania.

Panie Jezu, Zbawicielu świata, Nadziejo, która nigdy nas nie zawodzi, zmiłuj się nad nami i wybaw nas od wszelkiego zła!
Prosimy Cię, abyś zdusił plagę choroby, która się rozprzestrzenia, przywrócił zdrowie chorym, zachował zdrowych, wspierał pracujących dla zdrowia wszystkich.
Okaż nam Twoje miłosierne Oblicze i wybaw nas w swojej wielkiej miłości.
Prosimy Cię o to przez wstawiennictwo Maryi, Matki Twojej i naszej, która wiernie trwa przy nas, a także przez wstawiennictwo św. Józefa, Twojego przybranego Ojca, a naszego Opiekuna.
Ty, który żyjesz i królujesz przez wszystkie wieki wieków. Amen.

Pamiętajmy również o materialnym wsparciu naszych parafii oraz wsparciu prasy katolickiej m.in. poprzez prenumeratę czasopism lub ich zakup w wersji elektronicznej.

►ROCZNICE ŚWIĘCEŃ KAPŁAŃSKICH
W maju kolejne rocznice swoich święceń obchodzą kapłani. Pamiętajmy o nich w naszych modlitwach. Otoczmy nią w sposób szczególny Asystentów POAK oraz ks. Romana Dworackiego, Asystenta DIAK.

►GODZINY PRACY BIURA DIAK
wtorek 13:00 ÷ 16:00
czwartek 13:00 ÷ 17:00
Zalecany kontakt telefoniczny 668 385 356

►SETNA ROCZNICA URODZIN ŚW. JANA PAWŁA II
W ramach obchodów Roku Jana Pawła II zamiast zaplanowanej na sobotę, 9 maja br. konferencji, w tym dniu Akcja Katolicka Archidiecezji Poznańskiej będzie dziękować Bogu za dar św. Jana Pawła II, naszego Patrona. O godz. 10:00 w katedrze poznańskiej zostanie odprawiona Msza św., po niej konferencja i nabożeństwo majowe. Zapraszamy do duchowej łączności poprzez transmisję na żywo z Katedry na www.youtube.com
Chętne osoby mogą uczestniczyć w liturgii w katedrze zgodnie z obowiązującymi wytycznymi. Nie możemy jednak zagwarantować wejścia do katedry.
Zachęcamy także do indywidualnej modlitwy, lektury dokumentów Papieża oraz obejrzenia filmu o św. Janie Pawle II.

Ks. Jan Orzeszyna, Katecheza V / 2020:
Eucharystia uobecnieniem Misterium Paschalnego Jezusa Chrystusa.
Streszczenie / DIAK Poznań.

I. Z życia wzięte:

Całun Turyński jest jednym z najczęściej badanych przedmiotów na świecie. Nigdy wcześniej jednak nie robił tego chirurg plastyczny. Pierwszym jest prof. Bernardo Hontanilla z Kliniki Uniwersyteckiej Nawarry. Wyniki swoich badań opublikował w czasopiśmie „Scientia et Fides”… „Wszystkie dotychczasowe badania stwierdzają, że pozycja człowieka z całunu jest typowa dla ciała po śmierci. Tymczasem chodzi o zwykły ruch osoby, która próbuje wstać” – uważa lekarz… „Pozycja ciała na całunie nie jest spowodowana tym, że chce ono wrócić do pozycji, jaką miało na krzyżu… Pozycja ciała pokazuje ten pierwszy i początkowy gest podnoszenia się” – pisze chirurg… „Jeśli te wszystkie ślady, które znajdują się na całunie, połączymy z tym, co opisują Ewangelie, to zauważymy, że wszystko się zgadza w zupełności, nie tylko w śmierci, ale także w zmartwychwstaniu… Jeśli wizerunek na całunie jest wizerunkiem Jezusa, to wówczas chrześcijanie mają dowód Jego śmierci i zmartwychwstania” – mówi Bernardo Hontanilla (M. Raczkiewicz, Chirurg plastyczny zbadał Całun Turyński, https://ekai.pl/chirurg-plastyczny-zbadal-calun-turynski/,
[dostęp: 25.04.2020]).

II. Rozważanie:
Niezależnie od rozważań naukowców na temat Całunu Turyńskiego, Katechizm Kościoła Katolickiego naucza, że każdorazowe sprawowanie Eucharystii jest uobecnieniem męki i zmartwychwstania Jezusa. Z tej też racji Eucharystia  jest nazywana „Pamiątką Męki i Zmartwychwstania Pana”.

Polskie słowo „pamiątka” kojarzy się z jakimś wspomnieniem, z czymś, co było, ale już nie jest, z jakąś rzeczą, z jakimś wydarzeniem z przeszłości. Jest to słowo semantycznie trochę ubogie, bo ma węższy zakres znaczeniowy niż oryginalne hebrajskie słowo zikkaron czy greckie anamnesis, jakie znajdują się w Piśmie Świętym na określenie tego, co Chrystus nazywa pamiątką.

Użyte przez Jezusa słowo anamnesis (anamneza) znaczy tyle, co uobecnienie, aktualizacja zdarzenia, jakby ono było ponad czasem. Tak też rozumieli to słowo Żydzi, obchodząc coroczne święto Paschy. Żydowska Pascha to było zawsze żywe wspominanie, dosłownie pamiątka – zikkaron (por. Wj 12, 14), tak jakby ta konkretna Pascha była dla świętujących Żydów ich własnym uczestnictwem w Wyjściu z Egiptu.

Misterium odkupienia, którego dokonał Jezus Chrystus na Kalwarii, jest historycznym faktem i odbyło się w konkretnym czasie w chronologicznej historii świata. Jednocześnie śmierć i Zmartwychwstanie Chrystusa należy traktować jako jedno ponadczasowe wydarzenie, które trwa w czasie kairos [nie chronos – zwykły czas], poza chronologią ludzkiego kalendarza. To jedno chwalebne wydarzenie to niekończący się dzień, za który Kościół dziękuje Bogu Ojcu w Eucharystii. Tak więc w niedzielnej Eucharystii nic się nie powtarza, nic nie dokonuje się na nowo, Chrystus nie składa ofiary ze swojego życia po raz kolejny. Zbawcze wydarzenie, dokonane raz na zawsze, teraz się uobecnia – zarówno śmierć, jak i zmartwychwstanie Jezusa. Eucharystia to jednak nie celebracja współczucia wobec cierpiącego Chrystusa, lecz przede wszystkim wyznanie wiary w Jezusa, który pokonał śmierć i zmartwychwstał jako pierwszy. Jest to również wyznanie wiary w powszechne zmartwychwstanie.

Ustanawiając w Wieczerniku Eucharystię i sprawując pierwszą Mszę świętą, Jezus nadaje pojęciu „pamięć” zupełnie nowe znaczenie, którego nie było jeszcze w Starym Testamencie i które nie było znane w potocznym rozumieniu. W sprawowaniu Eucharystii nie chodzi tylko o wspomnienie tego, co uczynił Jezus, albo o przypomnienie sobie jedynie Jego słów i gestów. Innymi słowy z woli Jezusa w obecnie sprawowanej Mszy świętej, teraz i tutaj, staje się to, co się dokonało w Wieczerniku, a potem na krzyżu. Aktualnie w czasie sprawowanej Mszy świętej powtarza się ofiara Jezusa z jej skutkami, mimo że jest to już bezkrwawa ofiara. Należy pamiętać, że wszystkie te święte Boże dzieła są sprawowane z mocą Ducha Świętego. Zatem nie można powiedzieć, że chleb, który przyjmuje się w Komunii Świętej, to „jakby” ciało Jezusa, a wino, które się pije podczas przeistoczenia, to „jakby” krew Jezusa. Nie można też mówić, jak to niektórzy uważają, że chleb i wino, to tylko symbole Ciała i Krwi Jezusa, że to zwykła pamiątka obecności Chrystusa z czasu Jego historycznego pobytu na ziemi przed dwoma tysiącami lat. Kościół katolicki uznaje rzeczywistą obecność ciała i krwi Pańskiej w najświętszej ofierze Mszy świętej, a nie tylko jako coś symbolicznego. Uczestniczący w Eucharystii spotykają się z żywym Jezusem Chrystusem i jest to osobowe spotkanie, a nie spotkanie z jakimś symbolem. Także wtedy, gdy w świątyni nie sprawuje się ofiary Mszy świętej, nad tabernakulum pali się wieczna lampka, przypominająca o obecności Jezusa w Eucharystii. Kiedy ktoś tam klęka na modlitwę, spotyka się rzeczywiście z żywym i obecnym Bogiem, a nie tylko ze wspomnieniem historycznej postaci. I w tym sensie Msza święta jest celebracją „pamiątki Pana” – nie w sensie tylko wspominania, ale przywoływania jej nadprzyrodzonej obecności i skuteczności tu i teraz.

Dla wyjaśnienia trzeba dodać, że od wczesnego średniowiecza w refleksji teologicznej na temat Eucharystii zagubiono rozumienie Eucharystii jako uobecnienie (anamnezę) Misterium Paschalnego Jezusa Chrystusa. Akcent zaś położono na przeistoczenie i realną obecność. Ale w ten sposób nie umiano do końca jednoznacznie wytłumaczyć ofiarnego charakteru Mszy świętej.

Tę prawdę wiary wyraźnie podkreśla modlitwa eucharystyczna po wezwaniu „oto wielka tajemnica wiary”, którą nazywa się właśnie anamnezą. Modlitwa ta mocno akcentuje, że oto teraz, tutaj „wspomina się”, tzn. uobecnia misterium męki, śmierci i zmartwychwstania Chrystusa. Uczestnicy liturgii stają wtedy jakby w środku tych wydarzeń, a raczej one stają pośrodku nich żywe, w całej swej pełni i aktualności. To nie jest tylko fakt z przeszłości, to dzieje się teraz, to jest fakt z wieczności, w której

Józef Bilczewski przedstawia na temat ustanowienia Eucharystii ciekawą refleksję. Jego zdaniem ofiara z Wieczernika i ofiara krzyża ściśle łączą się ze sobą. Eucharystyczna liturgia wielkoczwartkowa odnosi się do ofiary krzyżowej jako jej próba, niekrwawe wyprzedzenie, przedstawienie i tworzy z nią wewnętrznie, istotnie najściślejszą jedność. Sam Chrystus wiąże na zawsze obie te ofiary swoją intencją w nierozerwalną całość.

Wiadomo, że Jezus Chrystus ustanawia sakramenty: pokuty, bierzmowania i namaszczenia chorych, a także instytucję papiestwa dopiero po swoim zmartwychwstaniu. Można by zapytać: dlaczego więc jeszcze przed swoją męką krzyżową ustanowił Ofiarę Eucharystyczną, w której Jego ciało uczestniczy już w pewnej mierze w przymiotach zmartwychwstałego i uwielbionego człowieczeństwa? Zdaniem Bilczewskiego Chrystus chciał zanieść na krzyż nie sam tylko swój fizyczny i ludzki organizm, ale też i swoje Mistyczne Ciało, czyli wszystkich ludzi razem, aby w Nim i z Nim na Kalwarii stali się kapłanami i ofiarą. Zatem potrzeba było, aby ludzka rodzina jeszcze przed Jego męką krzyżową weszła z ciałem, krwią i swoją duszą w skład ciała, krwi i duszy Bóstwa Jezusowego. To jednak mogło się dokonać i dokonało się rzeczywiście w wielkoczwartkowej uczcie eucharystycznej, do której apostołowie byli dopuszczeni jako przedstawiciele całej ludzkości. Z tej też racji każda Msza święta z woli samego Chrystusa bezustannie przypomina całej ludzkiej rodzinie Jego krwawą śmierć. Chociaż śmierć Boga Człowieka jest zdarzeniem, niemającym sobie równego i na wszystkie czasy najdonioślejszym, to z pewnością przestałoby ono po jakimś czasie wstrząsać ludzkością, gdyby nie było niczym więcej, jak tylko jednorazowym aktem historycznym. Wiedział o tym dobrze Chrystus i dlatego ustanowił Mszę świętą, w której odnawia swą mękę, aby wszystkie pokolenia na ziemi mogły na nią patrzeć własnymi oczyma i niemalże dotykać własnymi rękami.

Istnieje też różnica co do miejsca i czasu trwania ofiary krzyżowej i ofiary eucharystycznej. Krzyżowa ofiara dokonała się w jednym dniu i na jednym miejscu świata, natomiast ofiara Mszy świętej odbywa się w każdej godzinie i na całej ziemi, co powoduje, że historyczny fakt ofiary krzyżowej staje się wiecznym trwającym pomnikiem. Należy podkreślić że jeśli ktoś uczestniczy we Mszy świętej, to dzieje się tak, jak gdyby Bóg, który umarł niegdyś za wszystkich ludzi razem, umierał znowu za każdego z osobna, za każdego, kto uczestniczy we Mszy świętej. Warto zwrócić uwagę na to, że w liturgii eucharystycznej często używa się czasu teraźniejszego, mówiąc o wydarzeniach przeszłych, co wskazuje, że wszyscy uczestniczący w liturgii stają się ich bezpośrednimi uczestnikami.

Msza święta jest nie tylko ofiarą Jezusa Chrystusa, ale też ofiarą Kościoła, ponieważ jest on Mistycznym Ciałem Jezusa. Tak więc w ofiarę Jezusa Chrystusa wszyscy jesteśmy włączeni, ponieważ każdy z nas jest członkiem Kościoła, czyli Ciała Chrystusa. Razem z ofiarą Chrystusa w każdej Mszy świętej są składane życie ludzi, ich modlitwy, cierpienia i prace; to wszystko, co czynimy i ile cierpimy, nabiera wartości na wieczność.

Z ofiarą Chrystusa i Kościoła łączą się także ci, którzy już na zawsze odeszli do wieczności. Moc ofiary Mszy świętej jest dla nich zbawieniem, zwłaszcza dla tych, którzy potrzebują oczyszczenia z win doczesnego życia.

Msza święta ma ścisły związek z Kościołem, który jest Mistycznym Ciałem Chrystusa i uczestniczy w ofierze swego Pana – Głowy tegoż Ciała. Kościół strzeże wiernie skarbu, jaki otrzymał od swego Założyciela. Msza święta jest niejako własnością Kościoła, podobnie pozostałe sakramenty. Ci, którzy znajdują się poza nim, korzystają ze skutków ofiary tylko pośrednio, zawsze przez niego i dzięki niemu. To Kościół celebruje Eucharystię, on ustala i zatwierdza na mocy autorytetu otrzymanego od Chrystusa Pana ryty, ceremonie i przepisy dotyczące liturgii. To Kościół udziela kapłanom – przez swoich prawowitych biskupów – polecenie celebracji, dając im do rąk księgi liturgiczne. Katoliccy biskupi, następcy apostołów, pozostający w komunii z biskupem Rzymu, następcą św. Piotra, otrzymawszy od niego jurysdykcję z ustanowienia Bożego, kierują powierzonymi im Kościołami partykularnymi, uformowanymi na wzór Kościoła powszechnego jako zastępcy i legaci Chrystusa. Są oni widzialnym źródłem i fundamentem jedności.

III. Wnioski i postulaty pastoralne:

• Uczestnictwo w ofierze Mszy świętej, jest z natury rzeczy najdoskonalszą praktyką chrześcijańskiej pobożności, z którą żadna inna nie może się równać.
• Wzięcie udziału w Eucharystii nie powinno być zatem traktowane tylko jako spełnienie obowiązku wobec Boga,
  ale przede wszystkim jako wielki zaszczyt.
• Aby móc uczestniczyć w ofierze Mszy świętej z pożytkiem, tj. należycie oddać Bogu cześć i uzyskać skutecznie łaski, nieodzownie potrzeba dobrego i godnego usposobienia duszy, w tym ducha ofiarnego. Już przed rozpoczęciem Eucharystii należy wzbudzić intencję dobrego w niej uczestniczenia, ofiarowania owoców Mszy świętej za kogoś lub w jakiejś intencji, a do tego rzeczywiście pragnąć korzyści, jakie tylko można z niej odnieść, dla siebie i drugich, zarówno żywych, jak i umarłych.
• W trakcie Mszy niezbędne są wyciszenie, skoncentrowanie, nabożny szacunek, skrucha, pokora i duch modlitwy. Wielkim pożytkiem dla duszy będzie, gdy uczestniczący we Mszy świętej będą starali się wielbić Boga, dziękować Mu, prosić Go i przepraszać za grzechy.
• Czynny udział we Mszy świętej polega przede wszystkim na tym, iż wszyscy zebrani łączą się z modlitwami i ofiarą, którą sam Jezus Chrystus w swoim Mistycznym Ciele, jakim jest Kościół, przez ręce kapłana zanosi Ojcu
  niebieskiemu. Wierni nie mogą być tylko biernymi obserwatorami, lecz z woli Chrystusa winni być aktywnymi współuczestnikami Jego ofiary. Na miarę tego uczestnictwa otrzymują łaski wysłużone na krzyżu, co więcej, otrzymują samego Pana, który daje siebie w darze człowiekowi.

Króluj nam Chryste! – ks. Roman

nr 5 maj 2020 currenda s. 1

AK_Katecheza_2020_05_Currenda